Τη γειτονική Αλβανία ″κατέκτησε″ το ΚΑΠΗ Λευκοπηγής του Δήμου Κοζάνης στο τριήμερο  14 – 15 – 16 Οκτωβρίου 2009.

Ένα λεωφορείο με αισιόδοξους ηλικιωμένους και περιέργους ταυτόχρονα Λευκοπηγιωτες ξεκίνησε την προγραμματισμένη από διετίας σχεδόν εκδρομή, για να γνωρίσουν τις πόλεις και τα χωριά της Αλβανίας.

Όλα τα ονόματα σχεδόν ήταν γνωστά από το έπος του ΄40 η από την ιστορία και γεωγραφία του σχολείου. Όμως είναι πιο πολύ γνωστά από τις πολυειπωμενες ομιλίες των εκδηλώσεων των εθνικών εορτών της 28ης Οκτωβρίου ( που αυτές τις μέρες είναι επίκαιρες ) αυτά τα ονόματα των τοπωνυμίων της  Βορείου Ηπείρου. ...

Η διαδρομή των οδοιπορικών ήταν:

1η ημέρα: Λευκοπηγη – Κοζάνη – Γιάννενα – Κακαβιά ( σύνορα με Αλβανία ) – χωριό Βουλιαραδες ( ηρώο πεσόντων ) – Αργυρόκαστρο – Δερβιτσανη ( Δελβινο ) – Άγιοι Σαράντα.

2η ημέρα: Άγιοι Σαράντα – Χιμάρα – Λογαρια – Αυλώνα – Φιερι – Λουσνια - Ρογκοζινα – Καβαγια – Δυρράχιο – Τίρανα – Δυραχιο ( λιμάνι ).

3η ημέρα: Δυρράχιο – Ελμπασαν – Πογραδετς – Κορυτσά – Κρυσταλλοπηγή (σύνορα Ελλάδας ) – Κοζάνη – Λευκοπηγή.

Όλη η διαδρομή των τριών ημερών ήταν χίλια ( 1000 Km ) χιλιόμετρα.

Η αναχώρηση έγινε στις 7. 30 π. μ. το πρωί από τον πλάτανο της Λευκοπηγής. ‹‹Αυτός ο πλάτανος όλα τα βλέπει, όλα τα ξέρει, όλα τα ακούει, αλλά δεν τα λέει! ›› έλεγε ο Γ. Κουτρώτσιος.

Μέσω Κοζάνης, με την Εγνατία οδό, σε δύο ώρες φτάσαμε στα σύνορα, στην Κακαβιά. Μετά το σχετικό έλεγχο και το κέρασμα στους στρατιώτες στο φυλάκιο με τσίπουρο παραγωγής Σάκη Μητλιάγκα, κατευθυνθήκαμε στο χωριό Βουλιαράτες. Εδώ, αφού ανάψαμε κερί στην εκκλησία της Αγίας Σκέπης, καταθέσαμε λουλούδια στο Ηρώο Πεσόντων και ψάλλαμε όλοι μαζί τον εθνικό Ύμνο.

″ΕΙΣ ΟΙΩΝΟΣ ΑΡΙΣΤΟΣ ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΗΣ

ΕΛΛΗΝΟΙΤΑΛΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ 1940 - 1941″

Η επιγραφή με χρυσά γράμματα στη μαρμάρινη πλάκα  που διαβάσαμε με το μεγάλο σταυρό που ήταν χαραγμένα.

Επόμενος σταθμός στο περίφημο Αργυρόκαστρο, προστατευόμενος παλιός οικισμός από τη διεθνή οργάνωση UNESCO. Παραδοσιακά καλντερίμια, πετροκτιστα κτίρια με σκεπές πέτρινες, όμορφα βαλμένα στο λόφο με το κάστρο το πενεμενο. Εδώ νοιώθεις το ″De javu″, νομίζεις ότι ″το’ χεις ξαναζήσει″ σ’ αυτό τον τόπο. Εκθέματα μουσειακά, κανόνια, κάποιας εποχής, μηχανές πολέμου, μέχρι και παροπλισμένο αεροπλάνο αμερικανικό κατασκοπευτικό. Το κάστρο έχει περίπου 500 μέτρα μήκος και πλάτος 200 περίπου. Η πόλη φιλοξενεί πολλούς φοιτητές αφού λειτουργούν πολλά τμήματα Πανεπιστήμιου.

Συνέχεια της διαδρομής μας με σταθμό την πόλη Δερβιτσάνη ( Δέλβινο ) όπου η μεγάλη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ανακαινισμένη σε πολύ καλή κατάσταση. Μια από τις πολλές ανακαινισμένες από τον Ιεράρχη Τιράνων και Αλβανίας Αναστάσιο.

Εδώ πήραμε καφέ και ξεκουραστήκαμε.

Επόμενος σταθμός το ύψωμα – κάστρο πριν από τους Αγίους Σαράντα. Η πανοραμική εικόνα στην παραθαλάσσια όμορφη πόλη των Αγίων Σαράντα (10.000 κατοίκων), σε σκάλες κτισμένη στο βουνό πατάρια – πατάρια, ήταν θαυμάσια. Υπέροχη θέα η αναπτυσσόμενη πόλη με οικοδομές και δρόμους ανάλογους. Εδώ ήταν η πρώτη διανυκτέρευση σε πάρα πολύ καλό ξενοδοχείο.

Η προαιρετική διασκέδαση σε μαγαζί με ηπειρώτικη μουσική ήταν πολύ ευχάριστη (Δέλβινο – Δέλβινο – Δέλβινο κι Άγιοι Σαράντα...) λέει ο Ηπειρώτικος σκοπός συρτός στα τρία, που τον τιμήσαμε δεόντως όλοι μας.

Δεύτερη μέρα πάμε για Χιμάρα παραθαλάσσια. Μικρή πόλη με καφετέριες μέτριες αλλά περιβάλλον ευχάριστο μαζί με την ηλιόλουστη μέρα. Εντύπωση προκαλούν τα σχέδια, τα ντουβάρια της προκυμαίας σε διάφορες παραστάσεις και σχήματα που θυμίζουν τα έργα του ισπανού αρχιτέκτονα Gaudi. Δήμαρχος Χιμάρας ο ελληνικής καταγωγής κ. Μπολάνος.

Συνεχίζοντας τη διαδρομή περνώντας για τη Λογαρια και καταλήγουμε στην πόλη Αυλώνα (δεύτερο λιμάνι της Αλβανίας) με 80.000 περίπου κατοίκους. Εδώ ήταν το πρόγραμμα για μεσημεριανό όπου γευτήκαμε τις τσιπούρες, όπως και τον απρογραμμάτιστο χορό μαζί με αλβανούς πελάτες και σκοπούς δικούς τους και δικούς μας.

Να σημειώσουμε εδώ ότι προηγουμένως χαζέψαμε καμιά ώρα σε κλειστό εμπορικό κέντρο που τελευταία είναι της μόδας και στην Ελλάδα.

Ακολουθούμε διαδρομή οδοιπορικού συναντώντας και περνώντας τις πόλεις Φιερι – Λουσνια – Ραγκουτζινα – Καβάγια και φτάνουμε στο Δυρράχιο, το μεγαλύτερο λιμάνι της Αλβανίας ( 150.000 κατοίκους).

Προτού όμως να ξεπεζέψουμε επισκεπτόμαστε τα Τίρανα, την πρωτεύουσα της Αλβανίας, μια πόλη με 1.100.000 κατοίκους με συγκεντρωμένα τα Υπουργεία Διοίκησης της χώρας Προέδρου και Πρωθυπουργού στο κέντρο της πόλης με κτίρια σε ντιζάιν ιταλικό κατά τα λεγόμενα του ξεναγού μας Γιάννη Μητρου.

Στη συνέχεια στην ορθόδοξη μητρόπολη των Τιράνων και πάσης Αλβανίας, του σεπτού ιεράρχη κκ. Αναστασίου. Προσκυνήσαμε στον Ιερό Ναό του Ευαγγελισμού και μας ξενάγησε – ενημέρωσε ο βοηθός του επισκόπου πάτερ Giovanni ( λόγο απουσίας του μητροπολίτη στην Ελλάδα ).

Από τα λεγόμενα του πατερά Giovanni για το έργο της ορθόδοξης εκκλησιάς στην Αλβανία μέχρι σήμερα αναφέρεται ότι: κατασκευάστηκαν 120 εκκλησίες ορθόδοξων σε πόλεις και χωριά της Αλβανίας και 250 εκκλησίες αναπαλαιώθηκαν. Διατηρεί και λειτουργεί η εκκλησία, 6οροφο νοσοκομείο – κλινική με τα πιο σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα ( αξονικό τομογράφο κτλ ) και εξυπηρετεί 5 – 6000 ανθρώπους κάθε μήνα ασχέτου θρησκεύματος. Διατηρεί και λειτουργεί ΙΕΚ σε 5οροφο κτίριο δίπλα απ΄τη μητρόπολη των Τιράνων. Αξιόλογο κοινωνικό – πνευματικό και έργο επιτελεί ο πραγματικά Άγιος Αναστάσιος Τιράνων. Άξιος ο μισθός του παράδειγμα προς μίμηση για όλους τους ιθύνοντες της ορθοδοξίας μας.

Από την πόλη των Τιράνων φύγαμε νύχτα αφού με το λεωφορείο περάσαμε και φευγαλέα είδαμε που γίνεται η εκκλησία της μητρόπολης των Τιράνων στο κέντρο επίσης αξιόλογο έργο του Αναστασίου.

Ξεπεζέψαμε τελικά στο ξενοδοχείο του Δυρραχίου κουρασμένοι απ’ ολη τη δύσκολη μέρα αφού περάσαμε και από το μεγάλο βουνό σε υψόμετρο 1250 μέτρων . Στο ξενοδοχείο απολαύσαμε υποστήριξη lux και από το προσωπικό και από τις εγκαταστάσεις και το πρωινό πλήρες.

Την τρίτη ημέρα πριν αναχωρήσουμε από το Δυρράχιο επισκεφτήκαμε τον αρχαίο αμφιθεατρικό χώρο στον οποίο γίνονταν μονομαχίες ανθρώπων και ζώων.     

Στη συνέχεια αναχωρήσαμε για Ελμπασάν, την πόλη που επί Χότζα κτίστηκε με προσωπική εργασία των κατοίκων μέσα σε 150 μέρες (Ελμπασάν σημαίνει: βάζω το χέρι μου για δουλειά). Αυτή η πόλη βρίσκεται σε κατάσταση άθλια, λασπόνερα, αγορά μέσα στα χώματα, εικόνα της Ελλάδας στη δεκαετία του ’50.

Στην καφετέρια του κλειστού κάστρου με υποτυπώδες μουσείο μαρμάρινων εκθεμάτων που βρίσκονται κάτω από βεράντες με κύρια σχήματα του Σταυρού της Ορθοδοξίας και άλλων, πήραμε τον καφέ μας.

Εντύπωση μας προκαλεί η ύπαρξη πολλών TAXI – λεωφοριάκια 8 – 10 θέσεων που αναζητούν επίμονα επιβάτες, όπως και η υπαίθρια αγορά μεταχειρισμένων παπουτσιών σε φθηνή τιμή.

Ακολουθεί η διαδρομή από το Ελμπασάν προς το Πόγραδετς, ακουστά γνωστή που βρίσκεται παραλίμνια της Οχρίδας. Απέναντι διακρίνονται οι οικισμοί των Σκοπίων (FYROM). Η λίμνη Οχρίδα μικρότερη σε έκταση από την Πρέσπα αλλά βαθύτερη σύμφωνα με τις πληροφορίες του ξεναγού μας.

Η πόλη του Πόγραδετς δεν μας δίνει κάποια ιδιαίτερη εντύπωση, εκτός της θέσης της δίπλα στη λίμνη, που βέβαια αυτό είναι γραφικό. Αλλά συναντήσαμε στο δρόμο πολλούς υπαίθριους ψαράδες όπως και αιωρούμενα χέλια προς πώληση από τους ψαράδες.

Το δε ξενοδοχείο – εστιατόριο όπου γευματίσαμε, μας αποζημίωσε με το καλύτερο μενού σε ψαρικά (κοράνι) κλπ. στο εντυπωσιακό περιβάλλον σχεδόν μέσα στη λίμνη.

Θεωρώ σκόπιμο να επισημάνω πριν αναφερθώ στην Κορυτσά που ήταν η τελευταία πόλη της Αλβανίας τα εξής:

Ότι στη διαδρομή πριν από το Αργυρόκαστρο περάσαμε δίπλα από το χωριό καταγωγής του σημερινού Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Κάρολου Παπούλια τη Δούβιανη, όπως επίσης και από το χωριό καταγωγής του κ. Κωστή Στεφανόπουλου πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας, τους Γεωργουτσάτες.

Πρέπει επίσης να αναφέρω ότι κοντά στην πόλη Φίερη (μεταξύ Αυλώνας και Δυρράχιου) υπάρχει ο Τάφος του Πατροκοσμά του Αιτωλού, τον οποίο οι Βορειοηπειρώτες Χριστιανοί τον εκτιμούσαν και τον τιμούν σήμερα ιδιαίτερα. Γι’ αυτό και στα πανηγύρια και τις γιορτές παίρνουν μέρος και οι Πολίτες ασχέτου θρησκευτικών πεποιθήσεων. Στον ίδιο χώρο αυτό σήμερα έχει ανεγερθεί μοναστήρι ομώνυμο

Τελευταία πόλη του οδοιπορικού μας στην Αλβανία, η Κορυτσά. Μια πόλη συμπαθής και πιο κοντινή στα Ελληνικά σύνορα με πληθυσμό που μιλάει Ελληνικά και Αλβανικά.

Ο Ναός της Αναστάσεως της Κορυτσάς μας ταξιδεύει εξωτερικά τουλάχιστον στην Αγιά Σοφιά της πόλης. Ένα αξιόλογο οικοδόμημα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής στο κέντρο της πόλης που δεσπόζει της περιοχής. Ψάλλαμε το «Χριστός Ανέστη» και προσκυνήσαμε.

Εδώ δικαίως ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος όταν το επισκέφθηκε είπε: «’Όποιος θέλει να δει την πραγματική Ανάσταση του Χριστού να επισκεφθεί το Ναό της Αναστάσεως της Κορυτσάς».

Αισθανθήκαμε δέος μπροστά στο έργο του Ιεράρχου Αναστάσιου της Αλβανίας.

Μετά μιας μικρής βόλτας στα καταστήματα της αγοράς που εκείνη την ώρα ήταν σχεδόν κλειστή, δεν αργήσαμε πολύ για την αναχώρηση προς τα σύνορα της Κρυσταλλοπηγής – Καστοριάς.

Μπαίνοντας στο Ελληνικό έδαφος, ικανοποιημένοι όλοι από το οδοιπορικό των τριών ημερών στην Αλβανία, έπεσαν τα παλαμάκια απανωτά φωνάζοντας ασυναίσθητα «Ελλάδα πάλι».

Ξεναγός μας σ’ όλη την διαδρομή ήταν ο εξαίρετος Γιάννης Μήτρου καταγόμενος από τους Αγίους Σαράντα και τεταρτοετής φοιτητής του Πανεπιστημίου της Αθήνας. Δεν βαρυγκώμησε σε καμία μας απορία, σε καμία μας ερώτηση, ούτε ακόμη και στο χορό που τον παρασύραμε στο κέντρο.

Αρχηγός της διαδρομής ο ακούραστος αιρετός εκπρόσωπος του ΚΑΠΗ Σάκης Μητλιάγκας. Είχε φροντίσει για όλα (μέχρι και νερά, στραγάλια, καραμέλες και όχι μόνο) συνεπικουρούμενος πάντα και από τον Πρόεδρο του ΚΑΠΗ Γιάννη Τσολάκη ως συνοδός.

Η συμπεριφορά όλων των εκδρομέων ήταν άψογη με πλήρη κατανόηση και συνεργασία.

Οι γυναίκες του Συλλόγου όπως πάντα έδωσαν το παρόν με τα τραγούδια και τους χορούς των όπως και ορισμένα από τους άνδρες. Τα πειράγματα και τα αιχμηρά ανέκδοτα δεν έλειψαν δημιουργώντας έτσι ευχάριστη ατμόσφαιρα.

Ο πιλότος του σκάφους – οδηγός μας ο Ζήσης Παπαζήσης δεν μας χάλασε χατίρι καταδεκτικός και προσεκτικός. Γι ‘αυτό και δεν χρειάστηκε από κανέναν εκδρομέα «να απολύκει τα μπ’λάρια».

Αεροσυνοδός – μπράτιμος σ’ όλο το ταξίδι η κ. Κούλα Παϊκου, εξυπηρετούσε όλη τη γαλαρία και όχι μόνο.

Επιγραμματικά σημειώνω ότι στην αναπτυσσόμενη σήμερα Αλβανία μπορεί να παρατηρήσει κανείς τρία πράγματα:

Ότι έχει πολλές και νέες πολυώροφες πολυκατοικίες 10 – 15 ορόφων δυσανάλογα με τον πληθυσμό στις πιο πολλές πόλεις, κατάλοιπο του καθεστώτος του Χότζα.

Πολλά αυτοκίνητα τύπου MERCEDES και πολλές πολεμίστρες σαν μανιτάρια στους κάμπους και στα βουνά.

Τέλος κατά τις 9:00 το βράδυ καταλύσαμε στον πλάτανο της Λευκοπηγής που μας περίμενε να μας δεχθεί όπως μας ξεπροβόδισε σιωπηλός με κίτρινα φύλλα που πέφτουν συνεχώς.

Χαιρετηθήκαμε όλοι μας με την προσμονή και ευχή για την επόμενη εξόρμηση σε άλλα μέρη και σ’ άλλους τόπους.

Λευκοπηγή 20-10-2009

O Πρόεδρος του ΚΑΠΗ

        Λευκοπηγής

Γιάννης Αλ. Τσολάκης