Πολυκαταστήματα : ευχή ή κατάρα;

Της  Αντιδημάρχου Παρθένας Τουμπουλίδου

 

        Ζήτημα CARREFOUR στην Κοζάνη και η Αυτοδιοίκηση του Νομού διχασμένη:

Το καλό Νομαρχιακό Συμβούλιο που με την αρνητική του απόφαση έγραψε ιστορία, έδειξε πόσο αγαπά τον τόπο μας και πόσο νοιάζεται για το μέλλον των παιδιών μας,

Η καλή αντιπολίτευση του Δήμου Κοζάνης  που συμπαραστέκεται στις εύλογες ανησυχίες της τοπικής αγοράς 

και η κακή Δημοτική Αρχή που γνωμοδότησε υπέρ του υπερκαταστήματος   που θα επιφέρει πλήγμα στις παραγωγικές τάξεις του Νομού.

Είναι όντως έτσι; Πώς διαμορφώθηκε στο δημοτικό Συμβούλιο η συγκεκριμένη απόφαση; Ποιες προσεγγίσεις έγιναν και ποιοι προβληματισμοί κατατέθηκαν ;

Το ζήτημα της ίδρυσης ή όχι των υπεραγορών - διότι αυτό είναι το θέμα και όχι το CARREFOUR αυτό καθαυτό - είναι ένα σύνθετο ζήτημα, που απαιτεί μια σφαιρική προσέγγιση πολλών παραγόντων:

 της ίδιας της φύσης του εμπορίου σήμερα, των σύγχρονων αναγκών και καταναλωτικών συνηθειών ,της ταυτότητας του καταναλωτή, των προοπτικών ανάπτυξης, του οφέλους και των επιπτώσεων στην τοπική κοινωνία.

 

               Το λιανικό εμπόριο είναι ένας ισχυρός και ανταγωνιστικός κλάδος.Υφίσταται πιέσεις, επηρεάζεται άμεσα από την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών, όμως, παρουσιάζει προοπτικές, κυρίως μέσα από νέα δεδομένα όπως οι επιχειρηματικές ευκαιρίες στις αναπτυσσόμενες αγορές, αρκετές από τις οποίες θα αναπτυχθούν σύντομα πολύ κοντά μας, στα βόρεια σύνορα μας.

Ένα πρώτο στοιχείο που συνδέεται με το λιανικό εμπόριο είναι οι θέσεις εργασίας που συνοδεύουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες: σύμφωνα με στοιχεία οι θέσεις εργασίας από το 1993 αυξήθηκαν το 2004 σε 36%, νούμερο καθόλου ευκαταφρόνητο.

Ένα δεύτερο στοιχείο είναι η ταυτότητα του σύγχρονου καταναλωτή: το μορφωτικό του επίπεδο είναι καλύτερο, είναι πιο ενημερωμένος για προϊόντα και τιμές και έχει μέσω της τεχνολογίας εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία.

Ζει την οικονομική στενότητα στους κόλπους της οικογένειάς του και αναζητά  εύκολες και οικονομικότερες αγορές. Οι συνθήκες εργασίας και ο μειωμένος ελεύθερος χρόνος , τόσο για τους άντρες κυρίως όμως για τις γυναίκες, τον αναγκάζουν να υιοθετήσει μια νέα καταναλωτική συνήθεια: να συνδυάζει μεγάλο μέρος των αγορών του από ένα σημείο πώλησης.

Προτιμά σε ποσοστό 54% να αγοράζει από μεγάλα σούπερ-μάρκετ παρότι σε αυτά διαπιστώνεται απρόσωπη κατανάλωση και μειωμένη εξυπηρέτηση πελατών. Το γεγονός όμως ότι σε αυτά βρίσκει

Ανταγωνιστικές τιμές (74%)

Πληθώρα προϊόντων (90%)

τα έχει φέρει στην κορυφή των προτιμήσεων του καταναλωτικού κοινού.

 

Αντίστοιχα η τοπική πραγματικότητα έχει τα δικά της χαρακτηριστικά:

Ο νομός μας , σταθερά εδώ και χρόνια , είναι στους πρώτους νομούς της χώρας σε ποσοστό ανεργίας

Η τοπική αγορά πλήττεται καθημερινά

Η συνεισφορά της ΔΕΗ στην αναπτυξιακή προοπτική της περιοχής δεν είναι πλέον η ίδια

Τα χρηματοδοτικά εργαλεία , μοχλός ανάπτυξης του Νομού μας, μειώνονται

Ο τοπικός πόρος διατίθεται στη λογική της κατάτμησης , που σημαίνει πως δεν μπορεί να παίξει πλέον ρόλο σε μια καθαρά αναπτυξιακή  λογική της περιοχής

Το ΤΕΙ μας είναι στα όρια της συρρίκνωσης και το Πανεπιστήμιο υπό την απειλή των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων

     ενώ και

Ο δείκτης επιχειρηματικότητας είναι χαμηλός , καθώς στερούμαστε την ουσιαστική συμβολή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην αναπτυξιακή προσπάθεια και στην αντιμετώπιση της ανεργίας.

 

Τίθεται λοιπόν το ερώτημα : αναγνωρίζουμε ή όχι τη συμβολή τέτοιων εμπορικών δραστηριοτήτων στην τοπική ανάπτυξη;

Συνεισφέρουν σε αυτό που λέμε ανταγωνιστικό περιβάλλον, συγκριτικό πλεονέκτημα , βελτίωση ποιότητας ζωής των πολιτών;

Υπάρχουν τόσες πολλές άλλες εναλλακτικές μορφές ανάπτυξης ώστε να λειτουργήσουμε επιλεκτικά ;

 

Έχουμε αυτή την πολυτέλεια όταν η πραγματικότητα διαφαίνεται από μόνη της;  Μήπως έχουμε χρέος απέναντι στην κοινωνία , κάθε ευκαιρία να την εξετάζουμε προσεκτικά και όχι επιφανειακά;

 

Διότι εάν κάτι που το ζητά η εποχή δεν γίνει εδώ , είναι περισσότερο από σίγουρο ότι θα γίνει δίπλα μας ή και λίγο μακρύτερα. Και όταν χάσεις αυτό το κάτι, που έχει χαρακτηριστικά μοναδικού για μια συγκεκριμένη περιοχή αναφοράς , τότε έχεις χάσει μια μοναδική ευκαιρία.

Εάν φυσικά δεν είναι έτσι τα πράγματα, τότε παραμένει αναπάντητο ερώτημα το γιατί η Εγνατία και η συμπρωτεύουσα  φιλοξενούν καθημερινά έναν ιδιαίτερα μεγάλο αριθμό συντοπιτών μας.

 

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ  ΚΟΖΑΝΗΣ

 

Η Κοζάνη έχει δύο συγκριτικά πλεονεκτήματα:

Το πρώτο είναι η Εγνατία. Πέρα από το χρόνο διαδρομής από Κοζάνη προς Θεσσαλονίκη και τα υπόλοιπα περιφερειακά κέντρα που μειώνεται δραστικά, ο πληθυσμός που ωφελείται άμεσα από την Εγνατία είναι ιδιαίτερα μεγάλος.

Σε απόσταση 50  χιλ., δηλαδή σε μια απόσταση που μπορεί να αποτελέσει λειτουργικά ενιαία χωρική ενότητα , η πόλη της Κοζάνης έχει πρόσβαση σε 211.820 κατοίκους , μέγεθος μεγαλύτερο από το συνολικό πληθυσμό  του Νομού. Σε απόσταση 150χιλ. , δηλαδή σε μια περιοχή με αυξημένες πιθανότητες λειτουργικών διασυνδέσεων, η πόλη της Κοζάνης έχει πρόσβαση σε 2,2 εκ. κατοίκους, λίγο λιγότερο από τον αντίστοιχο πληθυσμό στον οποίο έχει πρόσβαση η Θεσ/νίκη  (Παρατηρητήριο Εγνατίας Οδού ,Απρίλιος 2005).

Το στοιχείο αυτό δείχνει τον κομβικό ρόλο της πόλης καθώς και τη δυνατότητα περαιτέρω ανάπτυξης και εδραίωσης της ως κέντρο διαπεριφερειακής εμβέλειας.

 Η Εγνατία συνεπώς μπορεί να αποτελέσει βασικό μοχλό ανάπτυξης και δικτύωσης για το Νομό , συμβάλλοντας ουσιαστικά και περαιτέρω στη βελτίωση της οικονομίας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής. Μπορεί όμως να λειτουργήσει και ως δρόμος φυγής σε άλλες πόλεις , που θα ελκύουν και το ενδιαφέρον και το πορτοφόλι του καταναλωτή.

Αυτό όμως είναι κάτι που το θέλουμε; Μήπως πρέπει να προβληματιστούμε;

 

Το δεύτερο πλεονέκτημα είναι ότι η Κοζάνη είναι η πόλη με τη μεγαλύτερη αύξηση πληθυσμού σε επίπεδο περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας τα τελευταία χρόνια.

Είναι το διοικητικό , οικονομικό , εμπορικό , δικαστικό , εκπαιδευτικό , συγκοινωνιακό κέντρο της περιοχής, είναι η έδρα του ΤΕΙ και του Πανεπιστημίου. Είναι ταυτόχρονα και η πόλη , για την οποία η δημοτική της αρχή έχει όραμα συγκεκριμένο και αναπτυξιακό.

Αυτή η Δημοτική Αρχή - που προφανώς δεν είναι όσα η αντιπολίτευση ισχυρίζεται - οραματίζεται μία Κοζάνη μεγάλη και ισχυρή, ικανή να αποτελέσει αυτόνομη και αυτοτελή διοικητική και προγραμματική μονάδα. Σήμερα μέσα από το έργο και τις πρωτιές της , η πόλη μας είναι ευδιάκριτη στο χάρτη της Ελλάδας , βρίσκεται στο τιμόνι της αυτοδιοίκησης και στόχος είναι να γίνει ευδιάκριτη και στον Ευρωπαϊκό χάρτη:

 

με ανάδειξή της σε πύλη των νοτιοδυτικών Βαλκανίων

με ανάδειξή της σε περιφερειακό πόλο καινοτομίας , με έμφαση στην κοινωνία της γνώσης και την ενέργεια

με αξιοποίηση της γεωγραφικής της θέσης σε συνδυασμό με την επιχειρηματικότητα.

 

Η δημοτική αρχή – που σίγουρα δεν είναι όσα η αντιπολίτευση ισχυρίζεται – στήριξε και στηρίζει καθημερινά την τοπική οικονομία και επιχειρηματικότητα με συγκεκριμένες δράσεις, ώστε να δημιουργηθεί ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον ενίσχυσης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και του εμπορίου. Στήριξε και στηρίζει την τοπική κοινωνία , ως ο δεύτερος μεγαλύτερος μετά τη ΔΕΗ εργοδότης.

Προσπαθεί ως υπηρέτης και υπερασπιστής του τοπικού συμφέροντος να δει ανοιχτά όποια δραστηριότητα επηρεάζει με θετικό ισοζύγιο την εμπορικότητα της περιοχής , διατηρεί το προς κατανάλωση διαθέσιμο εισόδημα σε αυτή , βελτιώνει τα αγοραστικά πρότυπα , δημιουργεί θέσεις εργασίας και δίνει στην πόλη προστιθέμενη αξία . Και φυσικά αναγνωρίζει την ωριμότητα του πολίτη – καταναλωτή και επαγρυπνά στον κίνδυνο να αναζητηθεί αλλού αυτό που δεν υπάρχει στην πόλη μας.

 Αναγνωρίζει ότι η οικονομία της ελεύθερης αγοράς με τον ανταγωνισμό οδηγεί σε πτώση τιμών και ωφέλεια του καταναλωτή και κυρίως κατανοεί , σήμερα περισσότερο από ποτέ, την ανάγκη του πολίτη να αγοράσει σε τιμές που αντιστοιχούν στην αγοραστική του δύναμη.

Τέλος αυτή η Δημοτική Αρχή  - που έχει κερδίσει  όλα αυτά τα χρόνια την εμπιστοσύνη των δημοτών – απαρτίζεται από ανθρώπους δημοκρατικούς , με προοδευτικές ιδέες και απόψεις, που εκ πεποιθήσεως αρνούνται τη συγκέντρωση του πλούτου στους λίγους και τη συρρίκνωση των μικρομεσαίων κοινωνικών στρωμάτων. Αυτοί οι δημοτικοί σύμβουλοι της συμπολίτευσης, στον εμπορικό κόσμο της πόλης, αναγνωρίζουν ένα ισχυρό ιστό, που δεν κινδυνεύει από τον εκσυγχρονισμό και τον ανταγωνισμό. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις και Υπερμάρκετ δεν λειτουργούν αναγκαστικά ανταγωνιστικά. Το κοινό στο οποίο απευθύνονται έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και αυτό μπορεί να διατηρηθεί και στο μέλλον.

 Βέβαια ο εμπορικός τομέας επηρεάζεται από το διαμορφωμένο περιβάλλον και τις αλλαγές. Κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Όμως οι στρουθοκαμηλισμοί  τον αδικούν : τα όποια προβλήματα και κίνδυνοι, θα πρέπει να τεθούν στις σωστές τους βάσεις και οι λύσεις να αναζητηθούν στις αληθινές αιτίες.

 Η αμυντική στάση που φάνηκε να υιοθετεί  ο Νομός αδικεί όλους τους Κοζανίτες. Είμαστε μία σύγχρονη πόλη , με σύγχρονους κατοίκους και μας τύλιξαν με το πέπλο του συντηρητισμού. Και εάν αυτό ταιριάζει στην ιδεολογία και τα πιστεύω κάποιων , η Κοζάνη έχει αποδείξει με τις επιλογές της πως αυτός ο συντηρητισμός δεν την χαρακτηρίζει.

 Σήμερα που τα σύνορα έχουν καταρριφθεί, που το ηλεκτρονικό εμπόριο γίνεται τρόπος ζωής , που το επενδυτικό και εμπορικό ενδιαφέρον αρκετών συντοπιτών μας στρέφεται και εκτός Κοζάνης, το να αναγνωρίσεις την ελευθερία επιλογής είναι υποχρέωση. Και η δημοτική αρχή της Κοζάνης έκανε αυτό ακριβώς.

Με τη θετική γνωμοδότηση δεν υποτάχθηκε   στα μεγάλα συμφέροντα   και  τις πολυεθνικές . Απλά είχε το θάρρος να αναδείξει την πραγματικότητα, να προβληματιστεί από αυτή και να γνωμοδοτήσει με βάση τη δική της προσέγγιση, υπό το βάρος της ευθύνης και τη σοβαρότητα που τη διακρίνει όλα αυτά τα χρόνια.

Εξάλλου γι  αυτό απολογείται κάθε  τέσσερα χρόνια στην τοπική κοινωνία : “για το εάν προστατεύει και εάν συμβάλλει στην ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας (άρθρο 75 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων)”.

 

Και εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως το κάνει με επιτυχία……..            

 

Σημ : στο παραπάνω κείμενο περιέχεται η εισήγηση, όπως αυτή παρουσιάστηκε στο δημοτικό συμβούλιο Κοζάνης. Για τη σχέση που αυτά έχουν με τα όσα διάφοροι μας καταλογίζουν, ακόμη διερωτόμαστε….

      

                                                        Παρθένα Τουμπουλίδου

                                                    Αντιδήμαρχος  Δήμου Κοζάνης