Ενημέρωση σχετικά με τους λόγους απόρριψης της χρηματοδότησης του έργου «Κτηριακές εγκαταστάσεις Δομών στήριξης ατόμων με νοητική υστέρηση και πολλαπλές αναπηρίες στη ΖΕΠ του Δήμου Κοζάνης», από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, πραγματοποίησε ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων του Δήμου Κοζάνης Ευάγγελος Σημανδράκος, στη συνεδρίαση του Δ.Σ. Κοζάνης της 22ας Δεκεμβρίου 2020.    

Αναλυτικά η εισήγηση: 

«Ο Δήμος Κοζάνης, στο πλαίσιο της με κωδικό 115 Πρόσκλησης της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (εφεξής ΕΥΔ) με τίτλο «Δράσεις ανάπτυξης και αναβάθμισης κοινωνικών υποδομών», ανταποκρίθηκε υποβάλλοντας στις 02.10.2020 Πρόταση με τίτλο «Κτιριακές εγκαταστάσεις Δομών στήριξης ατόμων με νοητική υστέρηση και πολλαπλές αναπηρίες στη ΖΕΠ του Δήμου Κοζάνης» με κωδικό ΟΠΣ 5070663. 

Στις 08.12.2020, η πρόταση αυτή απορρίφθηκε για χρηματοδότηση κατά το Α’ στάδιο αξιολόγησηςσύμφωνα με την υπ. αριθ. 4015 Απόφαση της ΕΥΔ, η οποία υπεγράφη από τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας.Η αιτιολογία αφορούσε μεταξύ άλλων ότι:

α) Δεν προσκομίστηκε πρωτίστως Έγκριση Σκοπιμότητας για την ίδρυση της ΣΥΔ σύμφωνα με τα όσα όριζε η υπ. αριθ. Δ12/ΓΠοικ13107/283 ΚΥΑ σχετικά με τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Στεγών Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρίες (εφεξής ΣΥΔ). 

β) Επίσης στο αιτιολογικό της απόρριψης αναφέρεται πως δεν προσκομίστηκαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν την αρμοδιότητα του δυνητικού Δικαιούχου να υλοποιήσει την Πράξη. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως «προσκομίστηκε ο Ν. 3852/2010 χωρίς να διευκρινίζεται βάσει που άρθρου του Νόμου προκύπτει η αρμοδιότητα του Δήμου να δημιουργεί και να λειτουργεί δομές ΑμεΑΚΔΑΠ και ΣΥΔ». 

γ) Τέλος αναφέρεται στην απορριπτική Απόφαση πως κάποια δικαιολογητικά που προσκομίστηκαν δεν ήταν αρμοδίως υπογεγραμμένα και θεωρημένα. 

Κατόπιν, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας με ενημερωτικό σημείωμά του στις 17.12.2020 προς την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κοζάνης, αναπαρήγαγε τους λόγους απόρριψης της Πρότασης του Δήμου Κοζάνης, επικαλούμενος την μη υποβολή Έγκρισης Σκοπιμότητας σύμφωνα με τα όσα όριζε η ως άνω ΚΥΑ. 

Ως προς τα ανωτέρω, και για την ορθή ενημέρωση των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου, των εμπλεκομένων μερών και των πολιτών, κρίνεται απαραίτητο να διευκρινιστούν τα εξής:

α) Για την ωρίμανση την εν λόγω Πρότασης, η οποία αφορά την δημιουργία και λειτουργία Στέγης Υποστηριζόμενης Διαβίωσης ατόμων με νοητική υστέρηση καθώς και Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες, ενός έργου ύψους 5.005.075,10€, πραγματοποιήθηκε πλήθος συναντήσεων με τους εμπλεκόμενους φορείς από την αρχή του έτους. 

Συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με αιρετούς και στελέχη της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της Διαχειριστικής Αρχής, της αρμόδιας Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας, με αιρετούς και στελέχη του Δήμου Κοζάνης και της Κοινωφελούς Επιχείρησης Κοινωνικής Πρόνοιας και Μέριμνας, με τον Πρόεδρο του Μη Κερδοσκοπικού Σωματείου Συλλόγου Γονέων Κηδεμόνων και Φίλων ΑμεΑ Δυτικής Μακεδονίας «Ηλιαχτίδα» καθώς και με στελέχη της Αναπτυξιακής Δυτικής Μακεδονίας (ΑΝΚΟ) στην οποία είχε ανατεθεί η επικαιροποίηση τμήματος των μελετών και των τευχών δημοπράτησης του έργου στο πλαίσιο υποβολής της σχετικής Πρότασης.

Το ζήτημα της αναγκαιότητας ή μη υποβολής στη Διεύθυνση Πολιτικών Ατόμων με Αναπηρία της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης μελέτης σκοπιμότητας για την ίδρυση ΣΥΔ, η έγκριση της οποίας στη συνέχεια θα υποβαλλόταν κατόπιν σχετικής αιτήσεως στην Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας ώστε αυτή να χορηγήσει την άδεια ίδρυσης και λειτουργίας, συζητήθηκε στο πλαίσιο των παραπάνω συναντήσεων αναλυτικά και κρίθηκε πως τούτη δεν ήταν απαραίτητη για την κατάθεση της Πράξης στην Πρόσκληση της ΕΥΔ. 

Παρά τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν αρχικώς, η θέση αυτή ενισχύθηκε από στελέχη των εμπλεκόμενων φορέων και ιδίως από τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Μάλιστα, με το υπ. αριθ. πρωτ. 40201 έγγραφό της στις 28.05.2020 η ως άνω Διεύθυνση δεν κάνει λόγο για καμία παράλειψη και δεν προέβη σε καμία παρατήρηση σχετικά με τα θεωρημένα σχέδια που της υπεβλήθη από το Δήμο και τα οποία αφορούσαν τις κτιριακές εγκαταστάσεις της ΣΥΔ. 

Την όποια επιφύλαξη διατηρούσαμε σχετικά με την αναγκαιότητα ή μη μελέτης σκοπιμότητας κατά το στάδιο της υποβολή της πράξης για χρηματοδότηση ήρθε να διαλευκάνει τελικά ο νομοθέτης ένα μήνα μετά την υποβολή της Πράξης, αλλά πριν την απόρριψή της από την ΕΔΥ, με την υπ. αριθ. Δ12γ/ΓΠοικ.44991/1349 ΚΥΑ της 3ης Νοεμβρίου 2020, σύμφωνα με την οποία τροποποιείται η προγενέστερη διάταξη και πλέον η εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας και έγκριση αυτής από την Γενική Γραμματεία του Υπουργείου αφορά μόνο όσα ΝΠΔΔ εποπτεύονται από την τελευταία και κανέναν άλλο φορέα. 

Όπως προκύπτει από τα παραπάνω, ο λόγος απόρριψης που επικαλείται με την Απόφασης της ΕΥΔ, την οποία υπογράφει ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας και την οποία αναπαράγει στο από 17.12.2020 ενημερωτικό του σημείωμα, είναι ανυπόστατος καθώς η εν λόγω διάταξη της επικαλούμενης ΚΥΑ πλέον δεν ισχύει καθώς έχει τροποποιηθεί. Συνεπώς δεν απαιτείται, σύμφωνα με το νόμο, Έγκριση Σκοπιμότητας για την ίδρυση και λειτουργία ΣΥΔ από το Δήμο Κοζάνης ή οποιοδήποτε άλλο φορέα λειτουργίας στο πλαίσιο της Πράξης. 

β) Αναφορικά με τον δεύτερο λόγο απόρριψης, ότι δηλαδή δεν προσκομίστηκαν στοιχεία που να τεκμηριώνουν την αρμοδιότητα του δυνητικού Δικαιούχου, εν προκειμένω του Δήμου Κοζάνης, επισημαίνουμε το εξής: 

Σύμφωνα με τον Οδηγό Αξιολόγησης Αιτήσεων Χρηματοδότησης Πράξεων της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020,η Διαχειριστική Αρχή μπορεί να ζητήσει από το δυνητικό δικαιούχο σε οποιοδήποτε στάδιο της αξιολόγησης την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων και διευκρινίσεων.Ειδικά για την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων, η Διαχειριστική Αρχή ενημερώνει εγγράφως το δυνητικό δικαιούχο με τη χρήση ειδικού Εντύπου για την υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων για την εξέταση της αίτησης χρηματοδότησης. 

Στην απορριπτική Απόφαση της ΕΥΔ, αναφέρεται χαρακτηριστικά πως «προσκομίστηκε ο Ν. 3852/2010 χωρίς να διευκρινίζεται βάσει που άρθρου του Νόμου προκύπτει η αρμοδιότητα του Δήμου να δημιουργεί και να λειτουργεί δομές ΑμεΑΚΔΑΠ και ΣΥΔ».

Ακόμη κι αν από την προσκόμιση του σχετικού Νόμου 3852/2010 (ΦΕΚ 87/τ.Α/07.06/2010) δεν προσδιορίστηκε η διάταξη του Άρθρου 94 η οποία παραπέμπει στο Άρθρο 75 Ι του Ν. 3463/2006 (ΦΕΚ 114/τ.Α/08.06.2006) όπως αυτές τροποποιήθηκαν και ισχύουν και  αφορούν στις πρόσθετες αρμοδιότητες ενός Δήμου να εφαρμόζει πολιτικές ή να συμμετέχει σε δράσεις και προγράμματα που στοχεύουν μεταξύ άλλων στην υποστήριξη και φροντίδα ευπαθών κοινωνικών ομάδων μέσω της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας όπως είναι η δημιουργία κέντρων υποστήριξης και αποκατάστασης ατόμων με αναπηρία, θα μπορούσε να μας ζητηθεί να παράσχουμε τις σχετικές διευκρινήσεις, υποδεικνύοντας τη σχετική διάταξη, σύμφωνα με τα όσα είθισται να συμβαίνουν στο πλαίσιο μιας ειλικρινούς συνεργασίας μεταξύ ενός δυνητικού δικαιούχου και μιας διαχειριστικής αρχής. 

Σε κάθε περίπτωση, όπως προκύπτει και από το νόμο, η αιτιολογία μιας απορριπτικής διοικητικής πράξης είναι δυσχερέστερη διαδικασία από τη διαδικασία αναζήτησης συμπληρωματικών στοιχείων από το δυνητικό δικαιούχο.

Αν και η σχετική αξιολόγηση της Πρότασης του Δήμου Κοζάνης ολοκληρώθηκε εντός σύντομου χρονικού διαστήματος, η απόρριψητης Πράξης θα μπορούσε να αποφευχθεί και η τελευταία να ενταχθεί προς χρηματοδότηση. 

Ως προς τα όσα αναφέρονται στο υπ. αριθ. πρωτ. 182515/17.12.2020 ενημερωτικό σημείωμα του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας και Προέδρου της ΑΝΚΟ, πως δεν κατατέθηκε καμία πρόταση μέχρι την εκπνοή της προθεσμίας της με κωδικό 115 Πρόσκλησης, η οποία εκπνοή προσδιορίστηκε για τις 31.08.2020, επισημαίνουμε τα εξής: 

α) Η αποστολή των παραδοτέων επικαιροποιημένων μελετών από την ΑΝΚΟ, στην οποία είχε ανατεθεί η υποστήριξη της προετοιμασίας του φακέλου, προς τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κοζάνηςέγινε στις 24.08.2020, δηλαδή έξι (6) ημέρες πριν λήξει η προθεσμία. Συνεπώς η παράταση η οποία δόθηκε για την υποβολή της αίτησης ήταν αναγκαία. 

β) τέλος, όπως και πάλι αναφέρει το ανωτέρω σημείωμα, καθόσον ο έλεγχος των προτάσεων διενεργείται εφόσον εκπνεύσει η ημερομηνία λήξης της Πρόσκλησης, δηλαδή ο έλεγχος εν προκειμένω διενεργήθηκε μετά την 20.10.2020, εάν η ΕΥΔ ζητούσε από το δυνητικό δικαιούχο διευκρινίσεις, όπως είχε τη δυνατότητα να πράξει σύμφωνα με τα όσα αναπτύχθηκαν ανωτέρω, η σημερινή κατάσταση θα είχε αποφευχθεί, αφού όπως επισημάνθηκε και επισημαίνεται ξανά, η Έγκριση Σκοπιμότητας για την ίδρυση και λειτουργία ΣΥΔ, την ύπαρξη της οποίας η ΕΥΔ θεώρησε βασικό εγκριτικό έγγραφο για την αξιολόγηση της πληρότητας της πρότασης, ρητώς πλέον από το νόμο δεν απαιτείται.

Ο Δήμος Κοζάνης, θεωρώντας δεδομένη την ουσιαστική και ειλικρινή συνεργασία με την ΕΥΔ και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, δεσμεύεται να επανυποβάλει τη σχετική πράξη για χρηματοδότηση, σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει στην απορριπτικής της Απόφαση η ΕΥΔ, μόλις η τελευταία δημοσιεύσει εκ νέου τη σχετική Πρόσκληση για χρηματοδότηση του έργου. Ενός έργου που αποτελεί μια διαχρονική ανάγκη για τους συνανθρώπους μας με αναπηρίες και τις οικογένειές τους. 

Καθώς η ως άνω πρόταση απορρίφθηκε ξανά στο πρόσφατο παρελθόν, όταν με φορέα το Σύλλογο Γονέων, Κηδεμόνων & Φίλων ΑμεΑ Δυτικής Μακεδονίας με την επωνυμία «Ηλιαχτίδα» η σχετική αίτηση επεστράφη με το υπ. αριθ. πρωτ. 86614/1753/08.06.2017 έγγραφοτης Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας & Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, είμαστε στη διάθεση των υπηρεσιών της Περιφέρειας και των στελεχών της ΕΥΔ για τις όποιες διευκρινίσεις, έτσι ώστε με πνεύμα συνεργασίας και κατανόησης να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να στηρίξουμε τους συμπολίτες μας που αγωνιούν για τα θέματα της ψυχικής τους υγείας, βλέποντάς τα, τα τελευταία χρόνια, να γίνονται υποσχέσεις στα γρανάζια μιας ίσως περιττής γραφειοκρατίας¨