Η εμβληματική Ροτόντα της Θεσσαλονίκης έχει συσχετιστεί λόγω της τοπογραφικής της θέσης με το ανάκτορο που ίδρυσε ο Μαξιμιανός Γαλέριος (293-311). Νεώτερες έρευνες ωστόσο υποστηρίζουν ότι η Ροτόντα από αρχιτεκτονικής άποψης ομοιάζει με τα περίκεντρα κτήρια, μαυσωλεία και ναούς, της Κωνσταντίνειας δυναστείας. Τίθεται συνεπώς το ερώτημα κατά πόσο η Ροτόντα αποτελεί μαυσωλείο του Κωνσταντίνου Α΄ και κατά πόσο αυτό αποδεσμεύει τη χρονολόγηση και ερμηνεία του αριστουργηματικού ψηφιδωτού διακόσμου της; Σύμφωνα με την εκ νέου μελέτη του μνημείου και του ψηφιδωτού διακόσμου του αποδεικνύεται ότι το εικονογραφικό πρόγραμμα του τρούλου αποτελεί πανηγυρική ρητορική σύνθεση που εξυμνεί τη θριαμβική ανάδειξη του Κωνσταντίνου Α΄ ως μονοκράτορα, στην οποία καθοριστικό ρόλο είχε η Θεσσαλονίκη ως στρατηγείο του κατά την τελευταία αναμέτρησή του με τον Λικίνιο (324). Η πολιτική και θρησκευτική ιδεολογία του πρώτου χριστιανού αυτοκράτορα αντικατοπτρίζεται σε περίτεχνες, ολόχρυσες συνθέσεις που απηχούν τη σύγκλιση του ελληνορωμαϊκού και χριστιανικού κόσμου, η οποία σημάδεψε την ιστορία της ανθρωπότητας.